ریحانه الرسول**

ذوالقرنین کیست ؟❓

?◀️آیات قرآن بر پیامبری وی دلالت صریح ندارد; هر چند بعضی از تعبیرات آیه به این امر اشاره می کند. در بسیاری از روایات اسلامی نیز می خوانیم: «او پیامبر نبود، بنده ای صالح بود»

?«ذوالقرنین » (صاحب دو قرن) چرا به این نام نامیده شده است؟❓

✍?بعضی معتقدند این نام گذاری به خاطر آن است که او به شرق و غرب عالم که عرب آن را قرنی الشمس (دو شاخ آفتاب) می خواند، رسید.

?بعضی دیگر معتقدند این نام به خاطر آن است که دو قرن زندگی یا حکومت کرد. البته در این که مقدار قرن چه اندازه است نیز نظرهای متفاوت وجود دارد.

??بعضی می گویند در دو طرف سر او برآمدگی مخصوصی بود و به خاطر آن به ذوالقرنین معروف شد.▫️

◾️⬅️ برخی بر این عقیده اند که تاج مخصوص او دو شاخک داشت. از این رو، مبتکر نظریه سوم یعنی «ابوالکلام آزاد» از این لقب برای اثبات نظریه خود بسیار بهره برده است.

??از قرآن کریم به خوبی استفاده می شود که ذوالقرنین صفاتی ممتاز داشت و خداوند اسباب پیروزی ها را در اختیارش گذاشت. او سه لشگرکشی مهم انجام داد: نخست به غرب، سپس به شرق و سرانجام به منطقه ای که تنگه ای کوهستانی داشت.

▫️⬅️او مردی مۆمن و موحد و مهربان بود و از طریق عدل منحرف نمی شد ، به همین جهت، مشمول لطف خاص پروردگار گردید. او یار نیکوکاران و دشمن ستمگران بود و به ثروت دنیا علاقه ای نداشت. این مرد که به خدا و رستاخیز ایمان داشت، سازنده یکی از مهم ترین و نیرومندترین سدها است; سدی که به جای آجر و سنگ، آهن و مس مصالح اصلی آن به شمار می آمد. هدف از ساختن این سد آن بود که گروهی مستضعف را در مقابل ستم قوم یاجوج و ماجوج یاری دهد.

⬅️او قبل از نزول قرآن نامش در میان جمعی از مردم شهرت داشت. از این رو، قریش یا یهود از پیغمبر (صلی الله علیه وآله) درباره وی پرسیدند; چنان که قرآن می گوید: «یسئلونک عن ذی القرنین; از تو درباره ذوالقرنین سۆال می کنند»(1)

?⬅️آیات قرآن بر پیامبری وی دلالت صریح ندارد; هر چند بعضی از تعبیرات آیه به این امر اشاره می کند. در بسیاری از روایات اسلامی نیز می خوانیم: «او پیامبر نبود، بنده ای صالح بود»(2

✍?

«طبق گواهی دانشمندان در سرزمین قفقاز میان دریای خزر و دریای سیاه سلسله کوه هایی است

که همچون یک دیوار شمال را از جنوب جدا می کند. تنها تنگه ای که در میان این کوه های دیوار مانند وجود دارد، تنگه «داریال » است

??اکنون در آن جا دیوار آهنین باستانی به چشم می خورد. به همین جهت، بسیاری معتقدند سد ذوالقرنین همین سد است

▪️⬅️جالب این که در آن نزدیکی نهری به نام «سائرس » وجود دارد که به معنای «کوروش » است.

یونانیان کوروش را سائرس می نامیدند. در آثار باستانی ارمنی،

این دیوار «بهاگ گورائی » ، «تنگه کورش » یا «معبر کورش » خوانده شده است. این سند نشان می دهد بانی این سد او بوده است.» (9)

❗️البته در این نظریه نقاط مبهم وجود دارد; ولی فعلا می توان آن را بهترین نظریه درباره تطبیق ذوالقرنین بر رجال معروف تاریخی دانست.

چرا قرآن به طور بارز نام این فرد را ذکر نکرده است.☑️

??قرآن کریم درباره پیامبران و مطالبی که به آنان مربوط می شود، آیات فراوان دارد.

این آیات بخش عمده ای از نگرش های تاریخی قرآن را تشکیل می دهد. گفتنی است محور بحث های دانشمندان تاریخ شۆون مادی بشر است.

◾️✍?وقایع نگاران معمولا محور تاریخ را پادشاهان و حاکمان قرار داده، تاریخ را با توجه به احوال آنان نگاشته اند

و تنها به تبع آن ها از احوال جوامع و ملت ها سخن گفته اند.

⬅️در این گونه تاریخ ها که عمده تاریخ نگاری ها را تشکیل می دهد، محور بحث حکومت است;

اما کسانی که بحث های تحلیلی درباره تاریخ کرده اند، بیش تر تأکیدشان بر مردم و تحلیل ویژگی های رفتاری مردم و قهرمانان تاریخ است

و از ذکر نام افراد و جزئیات داستان ها اجتناب می کنند. قرآن کتاب تاریخ نیست، تا تمام جزئیات موارد تاریخی را بیان کند. (10)?

??پی نوشت ها:
↘️

?1. کهف (18): 83.
?2. نورالثقلین، علی بن جمعه حویزی، ص 294 و 295.
?3. تفسیر نمونه، ج 12، ص 547 و 548.
?4. همان.
?5. کهف (18): 90.
?6.تفسیر نمونه، ج 12، ص 548.
?7. همان، ص 549.
?8. همان، ص 549 و 550.
?9. همان، ص 550.
?10. برای مطالعه، بیش تر رجوع کنید به:
?الف) ترجمه تفسیر المیزان، ج 13، ص 496- 544.
?ب) تفسیر نمونه، ج 12، ص 523- 557.
?ج) لغتنامه دهخدا، واژه ذوالقرنین.
?د) کورش کبیر (ذوالقرنین)، ابوالکلام آزاد، ترجمه: باستانی پاریزی.
?ه) قصص قرآن یا فرهنگ قصص قرآن، صدر بلاغی.
بخش قرآن تبیان